Öncelikle Wine’ın ne olup, ne olmadığını açıklayalım: Wine; Linux, Mac OS ve Android gibi işletim sistemleri üzerinde çeşitli Windows uygulamalarını çalıştırmamızı sağlayan bir uygulama katmanıdır. Wine’ın açılımı “Wine Is Not an Emulator” yani “Wine bir emülatör değildir” şeklindedir. Bunun sebebiyse, Wine’ın klasik emülatör mantığının çok ötesinde, hatta bazen Microsoft’un özgün teknolojilerinden bile başarılı sonuçlar veren bir ürün olmasıdır.

Wine bir emülatör değildir çünkü bolca ters mühendislik çabası ve Windows yorumlayıcılarının (API) sıfırdan yazılması sayesinde artık “bir uygulama katmanı” olmuştur.

Wine, “.exe, .msi” gibi Windows ortamlarında kullanılan uzantılı kurulum dosyalarını açıp çalıştırabilir. Basit bir örnekle, Windows işletişm sistemi için üretilen ancak Linux sürümü bulunmayan bir uygulama varsayalım (Örn: WinRAR). Wine kurulu olduğu zaman, içerisinde bulunan ve .exe uzantılarını açmaya yarayan .dll dosyaları (ya da küçük bir Windows sistemi) sayesinde bu tip uygulamaları çalıştırabilir, daha sonradan bize bu uygulamayı kullandırabilir. Portable (kurulumsuz) uygulamalarda dahi başarı gösterir. Neticede ortada .exe uzantılı bir uygulama bulunuyorsa, yüksek bir ihtimalle Wine bunu Pardus üzerinde çalıştırabilir.

Bu noktada önemli bir uyarıda bulunalım:

Pardus, depolarında bulunan tüm yazılımlarla kullanıcılarına uçtan uca güvenli bir ortam sağlayan bir işletim sistemidir. Bir başka işletim sisteminin uygulamalarını Pardus içinde çalıştırmak, hem güvenli olmayabilir hem de işletim sistemi içindeki dosya ilişkilerini bozabilir. Bir başka işletim sisteminin uygulamalarını Pardus içinde çalıştırmaya çalışmak yerine, ilk olarak bu uygulamanın Pardus üzerindeki eş değerini/muadilini kullanmanızı, “şiddetle” tavsiye ediyoruz.

Şunu da vurgulamadan olmayacak: Pardus depolarında bir diğer platformda kullandığınız uygulamaların pek çoğu zaten mevcut. Örnek vermek gerekirse; Windows platformundan da alışık olduğunuz Filezilla, Google Chrome/Chromium, Mozilla Firefox, VLC Player, Telegram gibi uygulamalar ilk aklımıza gelenler. Wine’a saldırmadan önce, alışık olduğunuz uygulamayı önce Pardus Yazılım Merkezi içinde bir aratın deriz :).

Appimage ile Wine kurulumu

İlk kurulum yöntemi epey kolay. Appimage ile kurulum için gerekli paketi buradan indirebilirsiniz.

Bu sevgili uygulama katmanımızla çeşitli dosya türlerini ilişkilendirme işlemini (birlikte aç aşamaları) otomatik yapan wine-appimage eklentisini buradan indirebilirsiniz. İndirdiğiniz paketi, Pardus ETAP yüklü tüm Faz1, Faz2, Faz3 akıllı tahtalarda da kurabilirsiniz.

Uçbirim (konsol) ile kurulum

Uçbirimde kurulum biraz daha zor. Aşağıdaki komutlar ile Wine’ı yükleyebilirsiniz;

sudo dpkg --add-architecture i386
sudo apt-get update
sudo apt-get install wine wine64 wine32:i386

Bu işlemlerden sonra;

/home/by/.wine/drive_c/windows/system32/kernel32.dll

/home/by/.wine/drive_c/windows/syswow64/kernel32.dll

Bu iki dosyanın silinmesi gerekmektedir. Eğer hâlâ çalışmıyorsa, konsolda wine program.exe şeklinde çalıştırıp hataları tespit ederek çözüm bulunabilir. Framework hatalarını gidermek içinse mono eklentisi ve msi dosyasının kurulması gerekmektedir. Bu işlemleri aşağıdaki gibi çözebiliriz.

Örneğin ben bu hatayı aldım:

hata: 0009:err:mscoree:CLRRuntimeInfo_GetRuntimeHost Wine Mono is not installed

Çözüm:

sudo apt-get install winetricks
sudo apt-get install mono-complete

1. wine-mono.ms isimli dosyayı indiriniz. Ben en son sürümü indirdim.
2. Konsolda wine64 uninstaller komutunu çalıştırın. Ekrana bu şekilde program gelecektir. Bir diğer yöntem olarak, konsolda wine control komutunu çalıştırabilirsiniz.
3. Yükle düğmesiyle ilk adımda indirilen dosya seçilir. Biraz bekledikten sonra işlemleri tamamlayacaktır.
4. Hata verip çalışmayan yazılım çalışmaya başladı.
5. Exe dosyalarının çift tıkla açılması için uygulama üzerinde sağ tuş “Birlikte Aç” seçilir, buradan “Diğer Uygulama ile Aç…”a basın.
6. Açılan yerde, öntanımlı olarak kullan işaretlenir ve “Özel bir komut kullan:”a basın.
7. “wine” yazın gelen listede wine seçilir ve aç denir.
8. Çift tıklanıp uygulama açılabilir.
   
   Not: Uygulamanın bilgisayardaki tüm kullanıcılarda çalışmasını istiyorsak, kurulum yapılan kullanıcı hesabındaki .wine dizini /etc/skel/dizini altına kopyalanmalıdır. Bu aşamadan sonra eklenen her kullanıcıda bu dizin oluşturulacaktır.