“İlginç bir sorunu çözmek için, işe, ilginç olabilecek bir sorun bulmakla başlayın.” der Eric Steven Raymond; kaleme aldığı Özgür yazılım camiasının önemli yazılı eserlerinden biri olan, “Pazar ve Katedral” kitabının, Açık Kaynaklı Yazılımların Toplumsal İçeriği adlı bölümünde.

Türkiye’de yaygın bir basımı olmayan, 27 Mayıs 1997 tarihinde duyurulmuş bu kitaba ulaşmamı hatta şu an sesimin size ulaşmasını aslında “ilginç bir sorunu bulan” bir kişi sayesinde sağlanıyor.

Bu kişi, yaptığı ilgili büyük işlerinin yanı sıra, 17 yaşındaki bir lise öğrencisiyle bile sohbet edip, ona ışık olabilen ve Mütevazi kişiliğiyle bilinen Mustafa Akgül.

Biz onu “Türkiye’de İnternet’in babası” olarak biliyoruz.

Mustafa Akgül 10 Mayıs 1948 Pazartesi günü, Ankara’nın Güdül ilçesinin adı gibi yemyeşil olan Yeşilöz kasabasında Dünya’ya geldi. 1970 yılında ODTÜ inşaat mühendisliğinden, 1974 yılında da ODTÜ Matematik/ Yöneylem Bölümlerinden mezun oldu.

Doktorasını ise 1981 yılında Kanada’da bulunan Waterloo Üniversitesi’nde tamamladı.

90’lı yılların başında İnternet’in ne kadar önemli olduğuna dair araştırma yayınları yaptı, ki bu yıllar akademisyenlerin herhangi bir basılı yayın için kütüphane kütüphane gezmesini, materyal toplamasını gerektiren yıllardı.

Mustafa Akgül’ün jmo.org.tr adresinden görüntülediğimiz 1995 tarihli olduğunu düşünülen “İnternet: Bilgiye erişimin yeni adı” adlı eserinde Mustafa Akgül hoca bu konuya bol bol değiniyor. Hatta bu metinde “İnternet en basitinden uluslararası, parçaların tüm dünyaya dağılmış, dinamik, canlı büyük bir kütüphanedir.” demiştir. Bu tanımın bilginin ömrü çok kısalmış bir devirde olmamıza rağmen değişmemiş olması çok şaşırtıcıdır.

Linus Torvalds ilk Linux sürümünü Eylül 1991’de duyurmuştu. Bundan 2 yıl sonra,1993 yılında özgür yazılımcıların haberleşmesi için linux@bilkent.edu.tr e-posta listesini oluşturdu.

1995 yılına geldiğimizde Bilkent Üniversitesinde düzenlediği 1.Türkiye’de İnternet Konferansında bu listedeki insanları fiziksel olarak da bir araya getirdi.

90’ların ikinci yarısında, bilgi alışverişini kolaylaştırmak için linux.org.tr kurulması, GNU/Linux konusundaki ilk kitabın basılması, Türkiye’deki ilk GNU/Linux dağıtımının geliştirilmesi ve özgür yazılım hakkında konferanslarda konuşulmasını sağladı.

2000 yılından itibaren Linux Kullanıcıları Derneği’nin kurulmasıyla, 8 yıl boyunca yönetim kurulu başkanlığı yaptı. Ardından onursal başkan oldu.

2000 yılında Özgür Yazılım ve Linux Şenliği adıyla Türkiye’de ilk defa bağımsız yazılım üzerine bir etkinlik düzenlendi, bu etkinlik daha sonrasında Özgür Yazılım ve Linux Günleri ismiyle düzenlenmeye devam etmiştir. 2010 yılında, GNU/Linux sistem yönetimi gibi eğitimlerin düzenlendiği Linux Yaz Kampı ilk defa Mustafa Akgül’ün girişimleriyle düzenlenmiştir. Ayrıca yıllardır devam etmekte olan Akademik Bilişim Konferansı ve öncesi kurslarını sürekli hale getirerek, daha çok sektör çalışanı ve öğrenciye katma değeri yüksek bilgilere ücretsiz erişme fırsatı sunmuştur.

Mustafa Akgül, gerçek bir vizyonerdi, fakat dünyadaki birçoklarının düştüğü kendini tekrar etme döngüsüne hapsolmadı. Bunda eleştiriye açık olma, öğrenme iştahı ve en önemlisi bitip tükenmeyen yaşam enerjisinin payı büyüktür. Hastalığının zor dönemlerinde bile organizatörü olduğu, kamp ve programlara katılmaya gayret etti. Ders anlatarak yeni ve taze zihinlere özgür yazılım felsefesini ve teknik bilgisini aktardı. Bunları yanı sıra her yardım isteyen karşılıksız yardım eden Mustafa Akgül birleştirici kişiliğiyle, sektörde yeri doldurulamaz biriydi.

Pardus ekibi için her zaman yeri bambaşka biri olmuştur, özellikle Açık Kaynak Danışma komitesi üyemiz olduğu dönemde Türkiye’de yer alan tüm açık kaynak kodlu projelerin ve en önemlisi Pardus’un yaygınlaşması konusunda bize yol gösterici bir rol üstlendi.

Yalnızca LKD özelinde değil, İnternet Teknolojileri Derneği ve Türkiye Bilişim Derneği gibi Türkiye’de aktif öncülük yapan derneklerin yönetiminde etkin rol aldı.

Kendisinin de devamlı olarak önemini vurguladığı İnternet’in, Türkiye’ye gelişini 1998 yılından itibaren her nisan ayında tüm yurtta İnternet haftası olarak kutlanılmasını sağladı. Tabi ki İnternet’in önemine bu kadar ilgi çekmeye çalışan bir bilim insanının seçtiği slogan da ancak bu kadar ilgi çekici olabilirdi. “İnternet Yaşamdır.”

Mustafa Akgül’ün çoğu insanın bilmediği bir özelliği de, 90’lı yıllarda görme engellilerin bilişim alanındaki aktifliği başlamadan önce “Bilkent Körler” adlı bir e- posta listesi oluşturarak, görme engellilerin bilgi alışverişini oldukça kolaylaştırmıştır.

13 Aralık 2017 tarihinde, Ankara’da tedavi gördüğü hastanede arkasında acı dolu bir aile, öğrencileri, mesai arkadaşları ve en kalabalık topluluk olarak, onun sayesinde kendi meslek ve özel hayatlarını inşa etmiş koca bir sektör bıraktı.

İsmi, yılda 2 kez düzenlenen Mustafa Akgül Özgür Yazılım kamplarında, e-posta listelerinde ve en önemlisi modemlerimizden bize ulaşan her bilgide var.

Onu saygı ve özlem ile anıyoruz.

Bu yazıyı sesli olarak dinlemek için, https://www.pardus.org.tr/podcast-yayinlari/